รู้จัก “จันทรุปราคาเต็มดวง” มองเห็นพระจันทร์เป็นสีแดง ในคืนวันลอยกระทง 8 เดือนพฤศจิกายน65 พลาดคราวนี้ จะต้องรอคอยชมอีกครั้ง 3 ปีข้างหน้า หรือวันที่ 8 ก.ย. 2568
วันที่ 7 พฤศจิกายน 2565 แฟนเพจ NARIT สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ โพสต์ข้อความว่า
จันทรุปราคา (Lunar Eclipses)การปรากฏจันทรคราส เป็นการปรากฏที่พระอาทิตย์ โลก แล้วก็พระจันทร์โคจรมาอยู่ในแนวระนาบเดียวกัน โดยมีโลกอยู่กึ่งกลางระหว่างพระอาทิตย์กับพระจันทร์ เกิดขึ้นเฉพาะในวันพระจันทร์เต็มดวง หรือ ช่วงข้างขึ้น 14-15 ค่ำ ในขณะที่พระจันทร์โคจรผ่านเข้าไปในเงามืดของโลกที่ทอดไปในอวกาศ ผู้สังเกตบนโลกจะเห็นพระจันทร์เว้าแหว่งไปเรื่อย ๆ จนกระทั่งพระจันทร์เข้าไปอยู่ในเงามืดอีกทั้งดวง แล้วก็เริ่มเห็นพระจันทร์
เว้าแหว่งอีกครั้งหนึ่งเมื่อพระจันทร์เขยื้อนออกจากเงามืดของโลก คนไทยสมัยโบราณเรียกปรากฏการณ์นี้ว่า “ราหูอมจันทร์”
เงาของโลกที่ทอดไปในอวกาศแบ่งเป็น 2 ประเภท ตัวอย่างเช่น “เงามัว (Penumbra Shadow)” เป็นเงาส่วนนอกสุด เมื่อพระจันทร์เข้ามาอยู่ในเงาส่วนนี้จะมีความสว่างลดลงน้อย แล้วก็ “เงามืด (Umbra Shadow)” เป็นเงาที่มืดสนิท เมื่อพระจันทร์เข้ามาอยู่ในเงาส่วนนี้จะก่อให้เกิดส่วนมืดเว้าแหว่ง จึงแบ่งประเภทของปรากฏการณ์จันทรคราสได้ดังนี้
1. จันทรุปราคาเต็มดวง (Total Lunar Eclipse)
เกิดขึ้นเมื่อพระจันทร์อีกทั้งดวงเขยื้อนเข้าไปอยู่ในเงามืดของโลก จะเห็นพระจันทร์เป็นสีส้มหรือสีแดงอิฐ เพราะว่าแสงขาวจากพระอาทิตย์จะถูกหักเหเมื่อผ่านชั้นบรรยากาศโลก สีแดงแล้วก็สีส้มเบี่ยงทิศทางเข้าพบกึ่งกลางเงามืด จึงเห็นพระจันทร์เป็นสีแดงระหว่างเกิดปรากฏการณ์จันทรุปราคาเต็มดวง
2. จันทรุปราคาบางส่วน (Partial Lunar Eclipse) เกิดขึ้นเมื่อพระจันทร์เขยื้อนผ่านเงามืดของโลกเพียงแค่บางส่วน โดยจะเห็นพระจันทร์มีลักษณะเว้าแหว่ง
3. จันทรุปราคาเงามัว (Penumbral Lunar Eclipse) เกิดขึ้นเมื่อพระจันทร์เขยื้อนผ่านเข้าไปเงามัวของโลก โดยไม่ผ่านเงามืด พวกเรายังคงเห็นพระจันทร์เต็มดวง แต่ความสว่างต่ำลง สังเกตเห็นความเปลี่ยนแปลงค่อนข้างยาก
จันทรุปราคาเต็มดวง คืนวันลอยกระทง 2565
สำหรับปรากฏการณ์จันทรคราสในวันอังคารที่ 8 พฤศจิกายน 2565 คืนวันลอยกระทง เป็นปรากฏการณ์ “จันทรุปราคาเต็มดวง” เกิดขึ้นในขณะประมาณ 15.02 – 20.56 น. (ตามเวลาในประเทศไทย) สังเกตได้จากหลายพื้นที่ทั้งโลก ตัวอย่างเช่น ทวีปยุโรปตอนเหนือแล้วก็ตะวันออก ทวีปเอเชีย ทวีปออสเตรเลีย ทวีปอเมริกาเหนือ บางส่วนของทวีปอเมริกาใต้ มหาสมุทรแปซิฟิก มหาสมุทรแอตแลนติก มหาสมุทรอินเดีย ขั้วโลกเหนือ แล้วก็บางส่วนของขั้วโลกใต้
ประเทศไทย พระจันทร์จะโผล่พ้นขอบฟ้าทางทิศตะวันออกเวลา 17.44 น. จึงไม่สามารถสังเกตช่วงแรกของการเกิดปรากฏการณ์ได้ แล้วก็จะเริ่มเห็นได้ขณะเกิดจันทรุปราคาเต็มดวงพอดี เห็นได้ด้วยตาเปล่าทุกภูมิภาคของประเทศไทย บริเวณขอบฟ้าทางทิศตะวันออก ตั้งแต่เวลา 17.44 น. เป็นต้นไป ช่วงที่เกิดคราสเต็มดวง พระจันทร์จะปรากฏเป็นสีแดงอิฐ จนกระทั่งเวลา 18.41 น. รวมระยะเวลานาน 57 นาที
ปรากฏการณ์จันทรุปราคาเต็มดวงเหนือฟ้าเมืองไทยครั้งต่อไป จะเกิดขึ้นในอีก 3 ปีข้างหน้า ในวันที่ 8 ก.ย. 2568